Celem zawierania umów typu NDA jest określenie m.in. rodzaju informacji poufnych oraz zasad utrzymania ich w tajemnicy. W przypadku zawarcia NDA na prawie polskim, warto zwrócić uwagę na art. 721 kodeksu cywilnego. Przepis ten określa zakres żądań jaki przysługuje w przypadku nieuprawnionego ujawnienia, przekazania lub wykorzystania informacji poufnych. Jednym z nich jest możliwość żądania wydania uzyskanych korzyści. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 2021 r. (nieprawomocny) jest pierwszym od wejścia w życie art. 721 Kodeksu cywilnego w 2003 r. opublikowanym orzeczeniem, który uwzględnia żądanie o wydanie korzyści na podstawie ww. przepisu.
NDA na prawie polskim – okoliczności sprawy
Sprawa rozstrzygnięta została w następujących okolicznościach: strony zawarły umowę typu NDA na prawie polskim. Pozwany planował zakup powoda (jako spółki). Pozwany uzyskał wiedzę o treści jednej z umów zawartych przez powoda z podmiotem Y. Jednocześnie toczyły się negocjacje, zainicjowane przez podmiot Y, które miały wyłonić m.in. spółkę świadczącą usługi na rzecz tego podmiotu. Usługi te miały być tożsame z usługami objętymi ww. umową. W negocjacjach uczestniczyli powód oraz pozwany. Podmiot Y wybrał pozwanego jako spółkę świadczącą usługi. Zdaniem sądu, nastąpiło to wskutek wykorzystania przez pozwanego informacji poufnych powoda, które pozwany uzyskał w związku z zawarciem NDA. Po zawarciu umowy o świadczenie usług, pozwany kupił spółkę powodową (udziały w spółce).
Umowa o zachowanie poufności a wydanie korzyści
Zgodnie z polskimi regulacjami, w przypadku naruszenia obowiązku poufności przez kontrahenta, istnieje możliwość żądania od niego wydania korzyści. Celem tego żądania jest przede wszystkim przeniesienie korzyści z majątku naruszyciela do majątku uprawnionego. Żądanie wydania korzyści jest środkiem, który ma cel represyjno-prewencyjny. Żądanie to uzupełnia żądanie odszkodowawcze (żądanie odszkodowawcze ma na celu naprawę szkody – w szczególności zapłatę określonej kwoty, aby przywrócić stan istniejący przed poniesieniem uszczerbku majątkowego). Żądanie wydania korzyści jest więc środkiem ochrony o funkcjach zbliżonych do anglosaskich instytucji typu punitive damages[1]. Z uwagi na użycie w przepisie spójnika “albo” wskazującego na alternatywę rozłączną, nie jest możliwe żądanie zarówno naprawienia szkody jak i wydania korzyści.
W realiach rozstrzygniętej przez Sąd Okręgowy w Warszawie sprawy pozwany osiągnął korzyści. Na korzyści zdaniem sądu złożyły się dwa elementy:
1) potencjalne przewidywalne i długoterminowe przychody związane z umową na świadczenie usług;
2) przepływy finansowe i efekt synergii uzyskany wskutek przejęcia spółki powoda.
Uzasadnienie wyroku i podsumowanie
Ze sprawy rozstrzygniętej przez Sąd Okręgowy w Warszawie wynikają istotne konkluzje. Po pierwsze – korzyścią, której może dotyczyć obowiązek wydania w związku z naruszeniem NDA lub obowiązku poufności zawartego w innej umowie może być wzrost wartości przedsiębiorstwa. Na wzrost wartości mogą wpływać w szczególności – zdaniem sądu – potencjalne przychody z umów. Obowiązek wydania korzyści dotyczy zatem nie tylko konkretnych, rzeczywiście uzyskanych korzyści (rozumianych np. jako zapis na rachunku bankowym). Obowiązek wydania korzyści dotyczy również takich korzyści, które zwiększają wartość przedsiębiorstwa. Tym samym odpowiednie zabezpieczenie kwestii poufności, także w umowie typu NDA, jest istotną prawnie i biznesowo kwestią.
[1] W. Kocot, Wydanie korzyści uzyskanych dzięki wykorzystaniu informacji poufnych udostępnionych w związku z prowadzonymi negocjacjami – glosa do wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 2.07.2021 r., XVI GC 2042/13, s. 36.
