Dyrektywa DSM wprowadza wymóg, aby twórca, który udziela licencji albo przenosi majątkowe prawa autorskie do utworu, otrzymał odpowiednie i proporcjonalne wynagrodzenie. W związku z tym prawo autorskie według projektu jego nowelizacji przewiduje nowy mechanizm ustalania wysokości wynagrodzenia w sytuacji, gdy nie została ona określona w umowie (licencyjnej albo o przeniesienie majątkowych praw autorskich). W takim przypadku wysokość wynagrodzenia powinna być stosowna i proporcjonalna do korzyści wynikających z korzystania z utworu. Ma ona również uwzględniać zakres udzielonego prawa przez twórcę. Jednocześnie w mocy ma pozostać regulacja, zgodnie z którą twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia (licencyjnego albo za przeniesienie majątkowych praw autorskich), jeżeli z umowy nie wynikają odmienne ustalenia.
Gdy strony nie ustaliły wynagrodzenia w umowie…
W tym kontekście warto rozważyć sytuację, w której strony nie określiły wysokości wynagrodzenia, przy jednoczesnym nieuzgodnieniu braku odpłatności za udzielenie licencji / przeniesienie praw autorskich. W takim przypadku wysokość wynagrodzenia zostanie ustalona na podstawie kryteriów stosowności i proporcjonalności o których mowa powyżej.
Aby móc stwierdzić, czy twórca rzeczywiście otrzymuje stosowne i proporcjonalne wynagrodzenie, zgodnie z projektowanymi regulacjami twórca ma otrzymać odpowiednie narzędzia weryfikacyjne. Twórca ma mieć prawo do regularnego otrzymywania od osoby, na którą przeniósł autorskie prawa majątkowe, lub od osoby, której udzielił licencji, aktualnej informacji o bezpośrednich i pośrednich przychodach z korzystania z utworu oraz o wynagrodzeniu należnym w związku z tym korzystaniem. Taka informacja ma być przekazywana nie rzadziej niż jeden raz w roku.
Nowe regulacje a program komputerowy
Projektowana nowelizacja prawa autorskiego przewiduje również istotne zmiany z punktu widzenia wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich / udzielenie licencji do programu komputerowego. Zmiany w art. 77 prawa autorskiego przewidują, że do programów komputerowych nie stosuje się m.in. regulacji przewidujących domyślną odpłatność za przeniesienie praw autorskich. Co więcej, projektowany przepis nie przewiduje także metody ustalania wysokości wynagrodzenia na wypadek, gdyby strony w umowie takiego sposobu nie określiły.
Podsumowanie
Proponowane zmiany dotyczące wynagrodzenia prawnoautorskiego potwierdzają praktykę, że optymalnym rozwiązaniem jest jednoznaczne określenie w umowie dotyczącej praw autorskich wysokości należnego twórcy wynagrodzenia. W przeciwnym wypadku, w szczególności, jeżeli przedmiotem umowy jest program komputerowy, zarówno po stronie twórcy jak i uprawnionego do utworu (w tym programu komputerowego) istnieje znaczna niepewność. Niepewność ta dotyczy kwoty, którą twórca powinien otrzymać z tytułu wynagrodzenia za udzielenie licencji albo przeniesienie praw autorskich.
W przypadku pytań – zachęcam do kontaktu: piotr.mijal@prawo-it.pl
